Η ΠΟΛΗ ΣΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ

Το σεμινάριο επικεντρώνει αρχικά στους τρόπους με τους οποίους η οθωμανική κατάκτηση του ελλαδικού ηπειρωτικού και νησιωτικού χώρου το 15ο αιώνα και 16ο αι. αναδιαμόρφωσε το αστικό τοπίο και την κοινωνική οργάνωση των υφιστάμενων πόλεων. Οι παράγοντες της θρησκείας, του τρόπου κατάκτησης, των προτεραιοτήτων της κεντρικής εξουσίας, του γεωγραφικού περιβάλλοντος παράλληλα με το ζήτημα της συνέχειας ή ασυνέχειας με το προ-οθωμανικό παρελθόν συνεξετάζονται με στόχο τη διαμόρφωση εικόνας για την κοινωνική εξέλιξη των πόλεων. Παράλληλα, όπου επιτρέπουν οι πηγές και η βιβλιογραφία, η εξέταση της εξέλιξης των πόλεων επεκτείνεται και μετά τον 16ο αιώνα. Οι πόλεις που θα εξετασθούν είναι η Κομοτηνή, η Θεσσαλονίκη, οι Σέρρες, τα Γιανιτσά, η Καστοριά, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα, η Λάρισα, η Αθήνα,  η Μυτιλήνη και η Ρόδος.

Το μάθημα στοχεύει στην εξοικείωση των φοιτητών με τις κοινωνικές, οικονομικές, πληθυσμιακές και πολιτικές συνθήκες που καθόρισαν την εξέλιξη των πόλεων του  ελλαδικού  χώρου από το 15ο έως και τον 18ο αιώνα. Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν τον τρόπο που διαμορφώθηκαν σημαντικές πόλεις της νότιας βαλκανικής χερσονήσου και το ρόλο που έπαιξε η οθωμανική κυριαρχία στη διαμόρφωση και ανάπτυξη των αστικών κέντρων.

Μάθημα 1^ο: Εισαγωγή στην έννοια της πόλης στη νότια Βαλκανική κατά την πρώιμη νεότερη περίοδο.
Μάθημα 2^ο:  Κομοτηνή και Σέρρες
Μάθημα 3: Γιανιτσά και Καστοριά
Μάθημα 4^ο: Τρίκαλα και Λάρισα
Μάθημα 5^ο: Θεσσαλονίκη
Μάθημα 6^ο: Γιάννενα
Mάθημα 7: Αθήνα
Μάθημα 8^ο: Μυτιλήνη
Μάθημα 9^ο:  Ρόδος
Μάθημα 10^ο: Ανασκόπηση. Συγκλίσεις και αποκλίσεις στη διαμόρφωση και ανάπτυξη των πόλεων
Μάθημα 11^ο: παρουσίαση εργασιών
Μάθημα 12^ο: παρουσίαση εργασιών
Μάθημα 13^ο: παρουσίαση εργασιών

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Φ. Κοτζαγεώργης, Η πρώιμη οθωμανική πόλη, Αθήνα 2019.
Η. Κολοβός, Στους καιρούς των σουλτάνων. Οι κοινωνίες της ελληνικής χερσονήσου υπό οθωμανική κυριαρχία (14ος-19ος αιώνας), Αθήνα 2023.
Δ. Καρύδης-M. Kiel, Χωρογραφία νεωτερική ή λόγος για τη συγκρότηση και εξέλιξη των ελληνικών πόλεων από τον 15ο στον 19ο αιώνα, Αθήνα 2000.
Γ. Σαλακίδης, Η Λάρισα στα μέσα του 17ου αιώνα, Θεσσαλονίκη 2004.
Δ. Καρύδης-M. Kiel, Μυτιλήνης αστυγραφία και Λέσβου χωρογραφία, Αθήνα 2000.

Για την κατανόηση της ύλης και την αποτελεσματικότερη επικοινωνία φοιτητών και διδάσκουσας γίνεται χρήση νέων τεχνολογιών για την προβολή εικόνων και  χαρτών καθώς και για την αποστολή άρθρων.

Γραπτή εργασία και παρουσίαση στην τάξη. Λαμβάνεται επίσης υπόψη η ενεργή συμμετοχή στα σεμινάρια.
Οι φοιτητές Erasmus καταθέτουν εργασία στα αγγλικά.