Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

Το σεμινάριο επικεντρώνει στην κοινωνική και οικονομική ιστορία της ανατολικής Μεσογείου κατά την οθωμανική περίοδο. Συγκεκριμένα εξετάζεται ο χώρος της Μεσογείου ως πεδίο συγκρούσεων, πειρατικών και κουρσάρικων επιθέσεων και διακίνησης σκλάβων, με ιδιαίτερη αναφορά στον Οθωμανό ναύαρχο Πίρι Ρέις. Στη συνέχεια εξετάζεται η ανατολική Μεσόγειος ως χώρος οικονομικής δραστηριότητας (εμπόριο, αλιεία) και, στο τέλος, το σεμινάριο επικεντρώνει στην ιστορική εξέλιξη των σημαντικότερων νησιών της ανατολικής Μεσογείου και συγκεκριμένα στον τρόπο επιβολής της οθωμανικής κυριαρχίας και τα όρια άσκησής της.

Το μάθημα στοχεύει στην εμβάθυνση των φοιτητών στις κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις που καθόρισαν το χώρο της ανατολικής Μεσογείου από το 16ο έως και το 19ο αιώνα. Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν τους παράγοντες που διαμόρφωσαν τη σημερινή πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα στο χώρο.

Μάθημα 1^ο: Εισαγωγή στο χώρο, ιστορική αναδρομή από το 7^ο έως το 15^ο αιώνα
Μάθημα 2^ο: Η Μεσόγειος ως πεδίο συγκρούσεων το 16^ο αιώνα
Μάθημα 3^ο : Το Αιγαίο του Πίρι Ρέις
Μάθημα 4^ο : Πειρατεία και κούρσος στην Μεσόγειο. Ο ρόλος των οτζακιών της Βόρειας Αφρικής και των Τούρκων πειρατών, 16^ος-18^ος  αιώνας.
Μάθημα 5^ο: Πειρατεία και κούρσος στην Μεσόγειο. Ο ρόλος των χριστιανών πειρατών και κουρσάρων, 16^ος-18^ος αιώνας
Μάθημα 6^ο: Οι άνθρωποι ως εμπόρευμα. Διακίνηση σκλάβων και σκλαβοπάζαρα
Μάθημα 7^ο: Η Μεσόγειος ως χώρος εμπορίου
Mάθημα 8^ο: Η αλιεία ως κύρια οικονομική δραστηριότητα.
Μάθημα 9^ο: Η Μεσόγειος των νησιών: Κυκλάδες-Δωδεκάνησα
Μάθημα 10^ο: Κρήτη
Μάθημα 11^ο: Κύπρος
Μάθημα 12^ο: παρουσίαση εργασιών
Μάθημα 13^ο: παρουσίαση εργασιών

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

- J. Carpentier-Fr. Lebrun, Ιστορία της Μεσογείου, Αθήνα 2009.
-Molly Greene, Καθολικοί πειρατές και Έλληνες έμποροι. Μια ναυτική ιστορία της Μεσογείου, Αθήνα 2015
-Φ. Μπρωντέλ, Η Μεσόγειος και ο μεσογειακός κόσμος της εποχή του Φιλίππου Β, Αθήνα 2006
-Molly Green, “The Ottomans in the Mediterranean”, στο V. Aksan-D. Goffman, επιμ., The Early Modern Ottoman Empire: A Reinterpretation,  Cambridge 2007, σ. 104-116.
-Giancarlo Casale, The Ottoman Age of Exploration, Οξφόρδη 2011.
-Molly Greene, Κρήτη ένας κοινός κόσμος. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι στην Μεσόγειο των πρώιμων νεοτέρων χρόνων, Αθήνα 2005
-Δ. Λούπης, Ο Πίρι Ρέις (1465-1553) χαρτογραφεί το Αιγαίο, Αθήνα 1999.
-Η. Κολοβός, Όπου ην κήπος: Η μεσογειακή νησιωτική οικονομία της Άνδρου σύμφωνα με το οθωμανικό κτηματολόγιο του 1670,  Αθήνα 2017.
-Δ. Δημητρόπουλος-Ευ. Ολυμπίτου, επιμ., Ψαρεύοντας στις ελληνικές θάλασσες. Από τις μαρτυρίες του παρελθόντος στη σύγχρονη πραγματικότητα, Αθήνα 2010
-Αντ. Χατζηκυριάκου, Χερσαίο νησί. Η Μεσόγειος και η Κύπρος στην οθωμανική εποχή των επαναστάσεων, Αθήνα 2023.

Για την κατανόηση της ύλης και την αποτελεσματικότερη επικοινωνία φοιτητών και διδάσκουσας γίνεται χρήση νέων τεχνολογιών για την προβολή εικόνων και  χαρτών καθώς και για την αποστολή άρθρων

Γραπτή εργασία και παρουσίαση στην τάξη. Λαμβάνεται επίσης υπόψη η ενεργή συμμετοχή στα σεμινάρια.
Οι φοιτητές Erasmus καταθέτουν εργασία στα αγγλικά.