Περιγράμματα Μαθημάτων Οδηγού Σπουδών

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Διδάσκων/ουσα: Λαΐου Σοφία
Κωδικός Μαθήματος: ΙΟΘ605
Τύπος Μαθήματος: Σεμινάριο
Επίπεδο Μαθήματος: Προπτυχιακό
Γλώσσα Μαθήματος: Ελληνικά
Εξάμηνο: Ζ΄
ECTS: 5

Σύντομη Περιγραφή:

Το σεμινάριο διερευνά τη θέση των μουσουλμάνων και μη μουσουλμάνων γυναικών στην οθωμανική αυτοκρατορία έως τις αρχές του 19ου αιώνα. Ειδικότερα, εξετάζεται ο ρόλος των γυναικών εντός της οικογένειας μέσα από τη συγκριτική θεώρηση του νομικού-ιδεολογικού πλαισίου του μουσουλμανικού δικαίου, της χριστιανικής ηθικής και των πληροφοριών που φέρνουν στο φως τα αρχειακά τεκμήρια. Δίνεται έμφαση στις διαπροσωπικές σχέσεις, τους τρόπους κοινωνικοποίησης αλλά και στις οικονομικές δραστηριότητες των γυναικών στο αστικό περιβάλλον. Στη συνέχεια εξετάζεται ο θεσμός του χαρεμιού στο Ισλάμ, με ειδική αναφορά στο σουλτανικό χαρέμι, τις συνθήκες διαβίωσης και τις δυνατότητες ανέλιξης των γυναικών, καθώς και τη συμμετοχή τους στις πολιτικές νομιμοποίησης της οθωμανικής δυναστείας.

Αντικειμενικοί Στόχοι - Επιδιωκόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι φοιτητές που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το μάθημα θα αποκτήσουν:

Γενική εποπτεία των έμφυλων σχέσεων στην οθωμανική αυτοκρατορία κατά την νεότερη περίοδο.

Θα αποκτήσουν γνώσεις για την εξέλιξη της κοινωνικής θέσης της γυναίκας στην οθωμανική αυτοκρατορία και τους παράγοντες που την επηρέασαν.

Θα είναι σε θέση να διακρίνουν τις αλλαγές από την πρώιμη στην ύστερη οθωμανική περίοδο.

Θα ασκήσουν την κριτική τους ικανότητα μέσα από τη μελέτη και σχολιασμό πηγών.

Θα αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με το ευρύτερο θέμα της ιστορίας του φύλου και των έμφυλων σχέσεων στη νεότερη περίοδο.

Θα είναι σε θέση να κατανοήσουν τη σημασία των πολιτισμικών και κοινωνικών αλλαγών στη μεγάλη διάρκεια και πώς αυτές επηρέασαν τη θέση της γυναίκας στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Θα μπορούν να κατανοούν αρχειακές πηγές που αναφέρονται στο θέμα με τη χρήση της κατάλληλης βιβλιογραφίας.

Αναλυτικότερα, ο σχεδιασμός του εκπαιδευτικού υλικού, του σχεδιασμού της διδασκαλίας (διαλέξεις, εργασίες, ασκήσεις) αλλά και της αξιολόγησης των φοιτητών σκοπεύουν στα παρακάτω Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Γνωσιακά: εποπτεία της ιστορίας των έμφυλων σχέσεων στη νεότερη οθωμανική περίοδο.

Κατανόηση: κατανόηση των πολιτισμικών και κοινωνικών αλλαγών που επηρέασαν την κοινωνική θέση της γυναίκας στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Εφαρμογή: θα εντοπίζουν την κατάλληλη επιμέρους βιβλιογραφία, που θα τους επιτρέπει να κατανοήσουν το θέμα.

Ανάλυση: θα μπορούν να αναλύουν μεταφρασμένες οθωμανικές πηγές, να θέτουν τα κατάλληλα ερωτήματα και αντιλαμβάνονται το περιεχόμενο και τη σημασία τους.

Σύνθεση: θα είναι σε θέση να τοποθετούν τις κοινωνικές και πολιτισμικές εξελίξεις στη μακρά διάρκεια, να συνεκτιμούν διαφορετικές εκδοχές και ερμηνευτικές οπτικές του ιστορικού παρελθόντος.

Αξιολόγηση: θα αξιολογούν τη σημασία ευρύτερων αλλαγών και θα αντιμετωπίζουν κριτικά θεωρίες και ερμηνευτικά σχήματα.

Περιεχόμενο (Syllabus):

Περίγραμμα:

Η γυναίκα στο Ισλάμ και τον Χριστιανισμό.

Η μουσουλμάνα ως σύζυγος: γάμος, διαζύγιο, κληρονομιά, ανατροφή τέκνων .

Η χριστιανή ως σύζυγος: γάμος, διαζύγιο, κληρονομιά, ανατροφή τέκνων .

Ο κόσμος των συναισθημάτων

Οικονομική δραστηριότητα

Πορνεία

Γυναίκες σκλάβες

Το σουλτανικό χαρέμι – Ο «αιώνας του χαρεμιού»

Φιλανθρωπία και πολιτική

Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα γυναικών μέσα από τις πηγές.

Παρουσίαση εργασιών.

Παρουσίαση εργασιών

Συνιστώμενη βιβλιογραφία προς μελέτη:

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Ά. Ματθαίου, Οικογένεια και σεξουαλικότητα, Αθήνα 2019.

Peirce, To σουλτανικό χαρέμι. Γυναίκες και εξουσία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μτφρ., Αθήνα 2018.

S.Faroqhi, Women in the Ottoman Empire, Λονδίνο 2023

Fariba Zarinebaf, “The Role of Women in the Urban Economy of Istanbul, 1700-1850”, International Labor and Working-Class History 60 (2001), 141-152.

Başak Tuğ, “Ottoman Women as Legal and Marital Subjects”, στο Chr. Woodhead, εκδ., The Ottoman World, Λονδίνο 2011, 362-377.

Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι:

Διά ζώσης διδασκαλία.

Ανάλυση αρχειακών πηγών και βιβλιογραφίας.

Χρηση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας:

Στις διαλέξεις χρησιμοποιείται βιντεοπροτζέκτορας για την προβολή εικόνων, πηγών, ταινιών.

Χρήση του open e-class

Μέθοδοι αξιολόγησης/βαθμολόγησης:

Η αξιολόγηση βασίζεται στη συμμετοχή στο μάθημα (50%) και στη γραπτή εργασία (50%).

Επιστροφή