Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ: Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

Το σεμινάριο εστιάζει στην Κωνσταντινούπολη, η οποία υπήρξε πρωτεύουσα δύο αυτοκρατοριών. Θα εξεταστούν ζητήματα όπως η ίδρυση της πόλης, η καθιέρωσή της ως πρωτεύουσα αυτοκρατορίας και ο ανασυνοικισμός της μετά την άλωση. Επίσης θα συζητηθούν ο ρόλος των θρησκειών και η σχέση των θρησκευτικών κοινοτήτων με την κεντρική διοίκηση, Βυζαντινή και Οθωμανική, η διαμόρφωση του αστικού τοπίου, όψεις της καθημερινής ζωής, της οικονομικής δραστηριότητας και της πνευματικής κίνησης, όπως και η εικόνα της πόλης και των κατοίκων της, όπως την μετέφεραν ξένοι περιηγητές.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών στο μάθημα ο φοιτητής/τρια:

• Θα γνωρίζει σε βάθος την εξέλιξη των θεσμών και της κοινωνίας της Κωνσταντινούπολης κατά την διάρκεια μιας μακράς ιστορικής περιόδου.
• Θα μελετήσει την ιστορία των σημαντικότερων μνημείων της.
• Κατανοήσει τους τρόπους που δομούνταν η αστική οικονομία, τις διόδους επικοινωνίας μεταξύ των κοινοτήτων, τις έννοιες του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου
• Θα προβληματιστεί για την σχέση πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας και την επίδρασή τους στην καθημερινή ζωή
• Θα αντιμετωπίζει κριτικά τις πηγές καθώς και την σχετική βιβλιογραφία

1η εβδομάδα: Εισαγωγή. Στόχοι και προϋποθέσεις. Επιλογή εργασιών.

2η εβδομάδα: Η ιστορία της Κωνσταντινούπολης κατά την Βυζαντινή περίοδο.

3η εβδομάδα: Οικονομία και διοίκηση της Βυζαντινής Κωνσταντινούπολης.

4η εβδομάδα: Οι δημόσιοι χώροι της Βυζαντινής Κωνσταντινούπολης

5η εβδομάδα: Η καθημερινότητα ενός Κωνσταντινουπολίτη κατά την Βυζαντινή περίοδο

6η εβδομάδα: η οθωμανική κατάκτηση και οι συνέπειες στη ζωή των Βυζαντινών

7η εβδομάδα: ο ανασυνοικισμός της Κωνσταντινούπολης και η ίδρυση βακουφίων

8η εβδομάδα: το ορθόδοξο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης

9η εβδομάδα: συνοικίες, τύποι σπιτιών, κοινοτική οργάνωση

10η εβδομάδα: η καθημερινότητα της αγοράς

11η εβδομάδα: φυσικές καταστροφές και επιδημίες

12η εβδομάδα: ανακεφαλαίωση-συμπεράσματα

13η εβδομάδα: ανακεφαλαίωση-συμπεράσματα 

E. Boyar-K. Fleet, A Social History of Ottoman Istanbul, Cambridge 2010.

G. Dagron, Η γέννηση μιας πρωτεύουσας. Η Κωνσταντινούπολη και οι θεσμοί της 330-451, Αθήνα 2000

Sh. Hamadeh-Ç.Kafescioğlu, A Companion to Early Modern Istanbul, Leiden 2022

Bettany Hughes, Κωνσταντινούπολη. Μια ιστορία τριών πόλεων. Αθήνα 2017

R. Janin, Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique, Παρίσι 1964

P. Magdalino, Studies on the History and Topography of Byzantine Constantinople, Aldershot 2007

C. Mango, Studies on Constantinople, Aldershot 1993

C. Mango και G. Dagron (επιμ.), Constantinople and its Hinterland: Papers from the Twentyseventh Spring Symposium of Byzantine Studies, Οξφόρδη 1995

Ph. Mansel, Κωνσταντινούπολη. Η περιπόθητη πόλη, Αθήνα 1995.

R. Mantran, Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, Αθήνα 2008.

Peter Schreiner, Κωνσταντινούπολη. Αθήνα 2014

Διανέμεται στους φοιτητές υλικό μέσω της πλατφόρμας e-class, το οποίο σχολιάζεται κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Παράλληλα, σχολιάζονται μεταφρασμένες πηγές, που αφορούν την κάθε θεματική.

Πλατφόρμα Open eClass

Η βαθμολογία προκύπτει από την συμμετοχή στο μάθημα, την προφορική παρουσίαση τμήματος της σεμιναριακής εργασίας καθώς και από την εργασία που θα κατατεθεί στο τέλος του εξαμήνου.