ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ- ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η σφαιρική παρουσίαση του διεπιστημονικού πεδίου των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών (ΨΑΕ) μέσα από αναφορές στην βιβλιογραφία. Το μάθημα επιχειρεί να παρακολουθήσει ιστορικά και επιστημολογικά την εξέλιξη του πεδίου διεθνώς, και ειδικώς στην ελληνική περίπτωση. Επιχειρεί επιπλέον να ιστορικοποιήσει το ψηφιακό περιβάλλον, τις τομές και τις συνέχειες, εκκινώντας από τις πρώιμες υπολογιστικές μηχανές και την χρήση τους για την οργάνωση της ανθρώπινης γνώσης έως την διαμόρφωση νέων μεθοδολογικών υποδειγμάτων και τρόπων έρευνας με γνώμονα τα ψηφιακά εργαλεία. Παράλληλα, παρουσιάζει παραδείγματα βάσεων δεδομένων και ψηφιακών εργαλείων που διευκολύνουν την ερευνητική εργασία και την αφήγηση στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες.

Οι φοιτητές/τριες που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το μάθημα θα αποκτήσουν:

• Κατανόηση του διεπιστημονικού πεδίου των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών (ΨΑΕ)
• Εξοικείωση με την βιβλιογραφία του πεδίου  
• Κατανόηση της εξέλιξης του διαδικτύου και της σημασίας του για την σύγχρονη έρευνα
• Κατανόηση της εξέλιξης του πεδίου των ΨΑΕ και των φάσεών του
• Εξοικείωση με ελληνικά και ξένα παραδείγματα ψηφιακών προγραμμάτων

Δημητρούλια Τιτίκα, Γούτσος Διονύσης, Φραγκάκη Γεωργία, Εισαγωγή στις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Ένας πρακτικός οδηγός,β΄έκδοση συμπληρωμένη, Εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 2023.

Πετρίδης Πέτρος (επιμ.), Ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες στην Ελλάδα: Προβληματισμοί και προκλήσεις (Αθήνα, 16 Φεβρουαρίου 2018), Σειρά: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη ΚΕΑΕ/Πρακτικά Συνεδρίων, Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, Αθήνα 2023. Ψηφιακά προσβάσιμη στο https://www.rchumanities.gr/nea-ekdosi-digital-humanities/

Διάλεξη του διδάσκοντα με χρήση ppt και παράλληλη συζήτηση με τους φοιτητές/τριες

Ερωτήσεις - ανατροφοδότηση και σύνοψη

Προετοιμασία κειμένων και ψηφιακών παραδειγμάτων και συζήτηση στην τάξη (κατά περίπτωση)

• Διαλέξεις με τη χρήση βιντεοπροτζέκτορα και την προβολή διαφανειών τύπου ppt
• Διαλέξεις με προβολή κατάλληλου οπτικοακουστικού περιεχομένου
• Διαλέξεις με την χρήση και εξάσκηση των φοιτητών σε ψηφιακές πλατφόρμες και ιστοσελίδες ερευνητικού κι εκπαιδευτικού περιεχομένου από ερευνητικούς φορείς, αρχεία, βιβλιοθήκες και μουσεία
• Διαλέξεις παρουσίασης κι εξοικείωσης σε λογισμικά ανοιχτού κώδικα κατάλληλα για την ερευνητική κι εκπαιδευτική διαδικασία (π.χ. ανοιχτές βάσεις δεδομένων, ψηφιακοί χάρτες, χρονολόγια κλπ)
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και του eclass.

Η αξιολόγηση των φοιτητών/τριών θα  πραγματοποιηθεί κυρίως με γραπτή τελική εξέταση επί συγκεκριμένης ύλης από τη σχετική Βιβλιογραφία που  θα περιλαμβάνει:

- Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

- Ερωτήσεις σύνθεσης και ανάπτυξης θέματος

 Στην διάρκεια των μαθημάτων θα ανατίθενται στους/στις φοιτητές/τριες σύντομες παρουσιάσεις εργασιών (πρόοδοι) που θα αξιολογούνται στον τελικό βαθμό

Προαιρετικά θα υπάρχει η δυνατότητα εκπόνησης ατομικής ή ομαδικής απαλλακτικής εργασίας κατά την οποία θα αξιολογηθεί η βιβλιογραφική ενημέρωση, η δομή της εργασίας, η μεθοδολογία και η αναλυτική και συνθετική ικανότητα.