ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ, 15ος-20ός ΑΙΩΝΑΣ

Αφετηρία του μαθήματος είναι ο 15ο αιώνας και συγκεκριμένα η περίοδος των μεγάλων εξερευνήσεων που άνοιξαν τον δρόμο στην ευρωπαϊκή εξάπλωση στις άλλες ηπείρους, οι οποίες διένυαν τη δική τους ιστορική διαδρομή. Γενικά επιχειρείται, με τη βοήθεια της ιστορικής γεωγραφίας και τον συσχετισμό του ιστορικού χρόνου με τον χώρο, μια συνοπτική παρουσίαση της παγκόσμιας ιστορίας (15ος – 20ός αιώνας) μέσα από τη μελέτη κομβικών ιστορικών διαδικασιών όπως: η συγκρότηση και εξέλιξη των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών στην Αμερική, την Ασία και την Αφρική, οι πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ασία (Ευρασία, Μέση και Άπω Ανατολή) από τον 15ο ως τον 19ο αιώνα, η αποαποικιοποίηση και η εθνική συγκρότηση στην αμερικανική ήπειρο από τα μέσα του 18ου ως τα μέσα του 19ου αιώνα, η κρίση και διάλυση των αυτοκρατορικών συστημάτων μετά τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η παγκόσμια ηγεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, η συγκρότηση της έννοιας του «Τρίτου Κόσμου» και η διαδικασία αποαποικιοποίησης στην Ασία και Αφρική κατά τις δεκαετίες 1940-1970.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών του στο μάθημα ο/η  φοιτητής/τρια:

1. Θα έχει αποκτήσει βασικές γνώσεις γύρω από τα σημαντικά γεγονότα, τις περιόδους και τους μεγάλους μετασχηματισμούς που σημάδεψαν τη νεότερη και σύγχρονη παγκόσμια ιστορία.
2. Θα μπορεί να διακρίνει τις αλληλοσυνδέσεις των μεγάλων ιστορικών διαδικασιών σε παγκόσμιο επίπεδο.
3. Θα έχει εξοικειωθεί με τον συσχετισμό ιστορικού χρόνου και χώρου.
4. Θα μπορεί να διαβάζει και να ερμηνεύει παγκόσμιους ιστορικούς χάρτες.

1η εβδομάδα: Εισαγωγή. Η Ευρασία από τον 14^ο στον 15^ο αιώνα.

2η εβδομάδα: Η Ασία τον 15ο και 16ο αιώνα (Ι): Η συγκρότηση και επέκταση των ισλαμικών αυτοκρατοριών των Οθωμανών, των Σαφαβιδών και των Μουγκάλ.

3η εβδομάδα: Η Ασία τον 15ο και 16ο αιώνα (ΙΙ): Η Κίνα των Μινγκ, η Ιαπωνία, και η Νοτιοανατολική Ασία.

^4η εβδομάδα: Η εποχή των μεγάλων εξερευνήσεων (15^ος – 16^ος αιώνας) από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις.

5η εβδομάδα: Οι αυτοκρατορίες στην Ευρασία, 17ος - 18ος αιώνας.

6η εβδομάδα: Η μεγάλη απόκλιση: η οικονομική διείσδυση και εδαφική επέκταση των ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ασία, 17ος-19ος αιώνας.

^7η εβδομάδα: Οι διατλαντικές αυτοκρατορίες: η συγκρότηση και εξέλιξη των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών στην αμερικανική ήπειρο (16^ος – 18^ος αιώνας).

^8η εβδομάδα: Η πρώτη αποαποικιοποίηση στην αμερικανική ήπειρο: η Αμερικανική Επανάσταση του 1776

9η εβδομάδα: Η διαδικασία εθνικής συγκρότησης του κράτους των ΗΠΑ, 1783-1877.

10^η εβδομάδα: Οι επαναστάσεις για την ανεξαρτησία και η εθνική συγκρότηση στη Λατινική Αμερική, 1810-1870.

11η εβδομάδα: Το απόγειο της αποικιοκρατίας και της ιμπεριαλιστικής επέκτασης, 1880-1942.

12^η εβδομάδα: Οι δι-αμερικανικές σχέσεις από το Δόγμα Μονρόε και εξής. Η ανάδυση της ηγεμονίας των ΗΠΑ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το δι-αμερικανικό σύστημα την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.

13^η εβδομάδα: Η διαδικασία αποαποικιοποίησης της Ασίας και της Αφρικής.

John Μ. Roberts, Παγκόσμια ιστορία, τ. Β΄, Αθήνα, Οδυσσέας, 2002. William H. McNeill, Η άνοδος της Δύσης, Αθήνα, Παρασκήνιο, 2007. Richard Overy (επιμ.), Άτλας της παγκόσμιας ιστορίας, Η Καθημερινή, 2007. Λάμπρος Α. Φλιτούρης, Αποικιακές αυτοκρατορίες. Η εξάπλωση της Ευρώπης στο κόσμο, 16^ος-20ός αι., Αθήνα, Ασίνη, 2015. J. Osterhammel - N. Petersson, Ιστορία της Παγκοσμιοποίησης, Αθήνα, Αιώρα, 2013. Fernand Braudel, Η γραμματική των πολιτισμών, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2002. Geoffrey Blainey, Συνοπτική ιστορία του κόσμου, Αθήνα, Φυτράκη, 2004. Εric Hobsbawm, H εποχή των αυτοκρα­τοριών 1875-1914, ΜΙΕΤ, 2012. Anthony Pagden, Λαοί και αυτοκρατορίες. Οι ευρωπαίοι και ο υπόλοιπος κόσμος από την αρχαιότητα ως σήμερα, Αθήνα, Πατάκη, 2008, κεφ. 3-11. John Darwin, Μετά τον Ταμερλάνο. Η άνοδος και πτώση των παγκόσμιων αυτοκρατοριών, 1400-2000, Αθήνα, Πατάκη, 2021.

Διαλέξεις με τη συνοδεία παγκόσμιων ιστορικών χαρτών και φωτογραφικού υλικού. Συζήτηση θεμάτων στην τάξη με συνδυαστική χρήση του e class του μαθήματος. 

Αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η πλατφόρμα e class: ανάρτηση συμπληρωματικού υλικού, chat, ασκήσεις. 

Γραπτή εξέταση.