ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΑ

Το μάθημα στοχεύει στην εξοικείωση των φοιτητριών/φοιτητών σε τεχνικές δημιουργικής και πειραματικής εθνογραφικής γραφής, κυρίως μέσα από την αξιοποίηση εργαλείων ψηφιακής αφήγησης. Εξετάζει τις βασικές τεχνικές αρχές και τις θεωρητικές προεκτάσεις της πολυτροπικής επικοινωνίας (εικόνα, ήχος, υπερκείμενο, βίντεο κ.ά.) και εστιάζει σε ποικίλα παραδείγματα εθνογραφικών μελετών και τεκμηρίων που ασκούν κριτική στην κειμενοκεντρική συγκρότηση των επιστημών και υποστηρίζουν την καλλιέργεια ενός κριτικού πολυγραμματισμού. Μέσα από θεωρητικές επεξεργασίες και εξέταση πολυτροπικών κειμένων το εργαστηριακό μάθημα θα εστιάσει στη δυνατότητα δημιουργίας μυθοπλαστικών, αφαιρετικών και μη κανονιστικών τρόπων γραφής του πολιτισμού, όπως αναδύθηκαν δυναμικά μετά το ρεύμα της πολιτισμικής κριτικής στα τέλη του 20ου αιώνα.

Οι φοιτήτριες/φοιτητές που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το μάθημα θα αποκτήσουν:

- Ουσιαστική κατανόηση των τεχνικών της δημιουργικής και πειραματικής εθνογραφικής γραφής, καθώς και της ψηφιακής αφήγησης.

- Ικανότητα εφαρμογής των βασικών θεωρητικών προσεγγίσεων της πολυτροπικής επικοινωνίας στην ανθρωπολογία.

- Γνώση των πρακτικών συλλογής, επεξεργασίας και παρουσίασης πολυτροπικών δεδομένων μέσω εργαλείων ψηφιακής και επανυξημένης αναπαράστασης.

- Αντίληψη της σημασίας της πολυμορφικής επικοινωνίας για την εθνογραφική έρευνα

- Καλλιέργεια κριτικού πολυγραμματισμού.

Θα έχουν επίσης:

α) Γνώση σχετικά με την ανάπτυξη της ψηφιακής ανθρωπολογίας και της συμβολής της στις ανθρωπιστικές επιστήμες.

β) Την ικανότητα να αναλύουν και να αξιολογούν κριτικά τις τεχνολογικές εφαρμογές στην εθνογραφική έρευνα.

γ) Τη δεξιότητα να κρίνουν κριτικά και να αξιολογούν τις μεθοδολογικές και επιστημολογικές μετατοπίσεις που σημειώθηκαν στην ανθρωπολογία στο τέλος του 20ού αιώνα.

Αναλυτικότερα, ο σχεδιασμός του εκπαιδευτικού υλικού, του σχεδιασμού της διδασκαλίας (διαλέξεις, σεμινάρια, εργασίες, ασκήσεις) αλλά και της αξιολόγησης των φοιτητών σκοπεύουν στα Μαθησιακά Αποτελέσματα που θα περιλαμβάνουν:

Α) Γνωσιακά: Σύνδεση θεωρητικών γνώσεων με πρακτικές εφαρμογές στην εθνογραφική έρευνα και τη δημιουργική γραφή.

Β) Κατανόηση: Κατανόηση των βασικών εννοιών και εργαλείων της ψηφιακής αφήγησης και της πολυτροπικής επικοινωνίας.

Γ) Εφαρμογή: Ανάπτυξη ικανότητας χρήσης εργαλείων ψηφιακής αφήγησης για τη δημιουργία εθνογραφικών έργων.

Δ) Ανάλυση: Ανάπτυξη ικανοτήτων στη συλλογή και ανάλυση πολυτροπικών δεδομένων.

Ε) Σύνθεση: Εξοικείωση με τις νέες μορφές εθνογραφικής γνώσης και τις μεθοδολογικές προκλήσεις που αυτές συνεπάγονται.

ΣΤ) Αξιολόγηση: Εμπλουτισμός της γνώσης σχετικά με την κριτική ανάλυση και αξιολόγηση των νέων μορφών εθνογραφικής γραφής και ψηφιακής αφήγησης.

Εβδομαδιαίες ενότητες

1. 1. Εισαγωγή στην Ψηφιακή Ανθρωπολογία και την Πολυτροπικότητα: Επισκόπηση των βασικών αρχών της ψηφιακής ανθρωπολογίας και των στόχων του μαθήματος αναφορικά με τα πολυτροπικά κείμενα
2. Εθνογραφική Γραφή και Ψηφιακή Αφήγηση: Εισαγωγή στις τεχνικές δημιουργικής και πειραματικής εθνογραφικής γραφής με έμφαση στην ψηφιακή αφήγηση.
3. Πολυτροπική Επικοινωνία: Εξέταση των θεωρητικών προεκτάσεων και των τεχνικών αρχών της πολυτροπικής επικοινωνίας.
4. Ψηφιακή Αφήγηση: Εργαλεία και Τεχνικές: Παρουσίαση και πρακτική εξάσκηση στα εργαλεία ψηφιακής αφήγησης (εικόνα, ήχος, βίντεο, υπερκείμενο).
5. 5. Πολυγραμματισμός και Κριτικός γραμματισμός: Ανάλυση της έννοιας του πολυγραμματισμού και της σημασίας της κριτικής προσέγγισης.
6. 6. Παραδείγματα Ψηφιακής Εθνογραφίας: Εξέταση παραδειγμάτων εθνογραφικών μελετών και τεκμηρίων που χρησιμοποιούν ψηφιακή αφήγηση.
7. 7. Σχεδιασμός και Δημιουργία Ψηφιακών Αφηγήσεων: Εργαστήριο δημιουργίας ψηφιακών αφηγήσεων με εθνογραφικό περιεχόμενο.
8. 8. Μυθοπλαστική και Αφαιρετική Γραφή: Διερεύνηση των μυθοπλαστικών και αφαιρετικών τρόπων γραφής του πολιτισμού.
9. 9. Εφαρμογές της Ψηφιακής Ανθρωπολογίας στην Εκπαίδευση: Εξετάζονται οι εκπαιδευτικές χρήσεις των τεχνικών ψηφιακής αφήγησης και πολυγραμματισμού.
10. Πολυτροπικά Κείμενα και Πολιτισμική Κριτική: Ανάλυση πολυτροπικών κειμένων και η συμβολή τους στην πολιτισμική κριτική.
11. Δημιουργία Βίντεο με Εθνογραφικό Περιεχόμενο: Εργαστήριο δημιουργίας βίντεο με εθνογραφικό περιεχόμενο.
12. Δημιουργία Podcast και Υπερκειμένου με Εθνογραφικό Περιεχόμενο: Εργαστήριο δημιουργίας podcast και υπερκειμένου με εθνογραφικό περιεχόμενο.
13. Αξιολόγηση και Παρουσίαση Ψηφιακών Έργων: Παρουσίαση και αξιολόγηση των ψηφιακών αφηγήσεων και βίντεο των φοιτητών.

D. Bolter, Οι μεταμορφώσεις της γραφής, Αθήνα 2006.

J. Levy, Δυνητική πραγματικότητα (Realite virtuelle), Αθήνα 1999.

Τ. Δημητρούλια, Δ. Γούτσος & Γ. Φραγκάκη, Εισαγωγή στις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Ένας πρακτικός οδηγός, Αθήνα 2023.

Η. Zettl Herbert, Παραγωγή Βίντεο - Βασικές αρχές & τεχνικές, Αθήνα 2004.

A. Apostolidou, Bodies that Mutter: Poetic Autoethnography and Digital Textuality, Athens 2022.

Συνδιασμός δια ζώσης διαλέξεων και ανάρτησης εκπ. υλικού στο eclass.

Διαλέξεις με τη χρήση βιντεοπροτζέκτορα και την προβολή διαφανειών τύπου ppt

Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και του eclass.

Κατά τη διάρκεια του μαθήματος θα αξιοποιηθούν και  σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία σχεδιασμού και ανάπτυξης βίντεο, podcast και υπερκειμένου καθώς και πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων και μυθοπλαστικές δημιουργίες με εθνογραφική εστίαση.

Διαμορφωτική αξιολόγηση: συμμετοχή σε ομαδοσυνεργατικές ασκήσεις, σχολιασμό ψηφιακών αφηγήσεων και πειράματα πολυτροπικής εθνογραφικής ανάλυσης

Τελική αξιολόγηση: Επόνηση πολυτροπικής εργασίας (μετατροπή κειμενικής πηγής ή συλλογή πρωτογενών δεδομένων σε ψηφιακή αφήηγηση)