Στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές με ορισμένες βασικές ανθρωπολογικές έννοιες μέσα από την κριτική εξέταση των ερμηνευτικών παραδειγμάτων που κυριάρχησαν στην κοινωνική και πολιτισμική ανθρωπολογία κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα. Το μάθημα εξετάζει, μεταξύ άλλων, τις σχολές της Βρετανικής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, της Γαλλικής Δομικής Ανθρωπολογίας και της Αμερικανικής Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, καθώς και την συμβολή διαφορετικών επιστημονικών και πολιτικών ζυμώσεων που υπήρξαν καθοριστικές στη διαμόρφωση του αντικειμένου. Οι κεντρικοί θεματικοί άξονες περιλαμβάνουν την επίδραση της αποικιοκρατίας και του εξελικτισμού στην ανάδυση της ετερότητας, ζητήματα εθνοκεντρισμού, εξουσίας και ανισοτήτων, καθώς και την κριτική προσέγγιση της Δύσης ως πολιτισμικής κατασκευής.
|
Οι φοιτητές που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το μάθημα θα αποκτήσουν: - Κατανόηση των βασικών ανθρωπολογικών εννοιών και ερμηνευτικών παραδειγμάτων που κυριάρχησαν στην κοινωνική και πολιτισμική ανθρωπολογία του 19ου και 20ου αιώνα. - Εξοικείωση με τις κύριες σχολές σκέψης της Βρετανικής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, της Γαλλικής Δομικής Ανθρωπολογίας και της Αμερικανικής Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας. - Δεξιότητες κριτικής ανάλυσης σχετικά με τις επιστημονικές και πολιτικές ζυμώσεις που διαμόρφωσαν το πεδίο της ανθρωπολογίας.
Θα έχουν επίσης: α) Γνώση σχετικά με την επίδραση της αποικιοκρατίας και του εξελικτισμού στην ανάδυση της ετερότητας, καθώς και ζητήματα εθνοκεντρισμού, εξουσίας και ανισοτήτων. β) Την ικανότητα να αναλύουν και να αξιολογούν τις κριτικές προσεγγίσεις της Δύσης ως πολιτισμικής κατασκευής. γ) Θα έχουν αποκτήσει τη νοητική δεξιότητα να κρίνουν κριτικά και να ερμηνεύουν διαφορετικές ανθρωπολογικές σχολές και τις επιδράσεις τους στη σύγχρονη κοινωνική και πολιτισμική σκέψη. Α) Γνωσιακά: Απόκτηση γνώσεων σχετικά με τις κύριες σχολές και θεωρίες της κοινωνικής και πολιτισμικής ανθρωπολογίας, καθώς και την ιστορική τους εξέλιξη. Β) Κατανόηση: Κατανόηση της επίδρασης ιστορικών, πολιτικών και κοινωνικών παραγόντων στη διαμόρφωση της ανθρωπολογικής σκέψης και των ερμηνευτικών παραδειγμάτων. Γ) Εφαρμογή: Εφαρμογή των θεωρητικών γνώσεων στην ανάλυση σύγχρονων κοινωνικών φαινομένων και πολιτισμικών πρακτικών. Δ) Ανάλυση: Ικανότητα κριτικής ανάλυσης των ανθρωπολογικών θεωριών και της εφαρμογής τους σε διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά πλαίσια. Ε) Σύνθεση: Σύνθεση και σύγκριση διαφορετικών ανθρωπολογικών προσεγγίσεων και ανάπτυξη πρωτότυπων ερμηνειών και θεωριών. ΣΤ) Αξιολόγηση: Ικανότητα αξιολόγησης της εγκυρότητας και της συνάφειας των ανθρωπολογικών θεωριών και της εφαρμογής τους στη μελέτη της ανθρώπινης κοινωνίας. |
Εβδομαδιαίες ενότητες
Τ. Η. Eriksen, Μικροί τόποι, μεγάλα ζητήματα, Αθήνα 2007.
P.A. Erickson & L. D. Murphy, Ιστορία της ανθρωπολογικής σκέψης, Αθήνα 2023
Δ. Γκέφου-Μαδιανού, Ανθρωπολογική θεωρία και εθνογραφία: Σύγχρονες τάσεις, Αθήνα 2011
Δ. Γκέφου-Μαδιανού, Πολιτισμός και εθνογραφία. Από τον εθνογραφικό ρεαλισμό στην πολιτισμική κριτική, Αθήνα 2011
Συνδιασμός δια ζώσης διαλέξεων και ανάρτησης εκπ. υλικού στο eclass.
Διαλέξεις με τη χρήση βιντεοπροτζέκτορα και την προβολή διαφανειών τύπου ppt
Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και του eclass.
Κατά τη διάρκεια του μαθήματος θα αξιοποιηθούν και σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία με στόχο την οπτικοποίηση εννοιών, την προβολή σύντομων εθνογραφικών ντοκυμαντέρ και την επίσκεψη σε βάσεις δεδομένων με υλικό κατάλληλο προς ανθρωπολογική εξέταση
Διαμορφωτική αξιολόγηση: συμμετοχή σε ομαδοσυνεργατικές ασκήσεις, ομαδική συζήτηση και κριτική εξέταση βασικών εννοιών στη διάρκεια των διαλέξεων
Τελική αξιολόγηση: Γραπτή εξέταση με συνδυασμό ερωτήσεων σύντομης ανάπτυξης και ανάπτυξης δοκιμίων
