4o Διεθνές Συνέδριο Ναυτιλιακής Ιστορίας

4o ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
21-27 Ιουνίου 2004

Το 4ο Διεθνές Συνέδριο Ναυτιλιακής Ιστορίας (4th International Maritime History Congress), το οποίο συνδιοργανώθηκε από το Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου και τη Διεθνή Εταιρεία Ναυτιλιακής Οικονομικής Ιστορίας (International Maritime Economic History Association)  έγινε από τη Δευτέρα 21 Ιουνίου 2004 μέχρι την Κυριακή 27 Ιουνίου. Ήταν το μεγαλύτερο συνέδριο ναυτιλιακής ιστορίας που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα στη χώρα μας και για ένα από τα πιο διεθνή συνέδρια ιστορίας που έχουν διεξαχθεί ποτέ στον ελληνικό χώρο. Στις εργασίες του έλαβαν μέρος με ανακοινώσεις 156 καθηγητές Πανεπιστημίων από 28 χώρες (Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδά, Κίνα, Κροατία, Δανία, Φιλανδία, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Γιβραλτάρ, Ελλάδα, Ισλανδία, Ισραήλ, Ιταλία, Ιαπωνία, Λετονία, Μάλτα, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Νότιο Αφρική, Ισπανία, Σουηδία, Τύνιδα, Τουρκία, Ηνωμένες Πολιτείες).

Η Διεθνής Εταιρεία Ναυτιλιακής Οικονομικής Ιστορίας (www.mun.ca/mhp/imeha.htm)  δημιουργήθηκε πριν από είκοσι περίπου χρόνια με πρωτοβουλία καθηγητών σημαντικών Πανεπιστημίων της Ευρώπης, της Αμερικής, της Ασίας και της Αυστραλίας. Στόχος της αποτελεί η προώθηση της έρευνας για τη σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα. H ναυτιλιακή ιστορία προσεγγίζεται με ευρύτητα και διεπιστημονικότητα και με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάδειξη του διεθνούς χαρακτήρα της.

Εκτός της διεξαγωγής των τακτικών της Συνεδρίων, ανά τέσσερα έτη, η εταιρεία εκδίδει από το 1989 το επιστημονικό περιοδικό International Journal of Maritime History, καθώς και την επιτυχημένη σειρά μελετών Research in Maritime History. Το πρώτο Συνέδριο Ναυτιλιακής Ιστορίας έγινε στο Λίβερπουλ της Αγγλίας το 1992, το δεύτερο στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας το 1996 και  το τρίτο στο Esbjerg της Δανίας το 2000. Το Συνέδριο της Κέρκυρας αποδεικνύεται το πιο πολυπληθές και με τη μεγαλύτερη διεθνή εκπροσώπηση από τα μέχρι σήμερα διεξαχθέντα Συνέδρια Ναυτιλιακής Ιστορίας.

Η θεματολογία των ανακοινώσεών του αναφέρεται στη σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα κατά τους τελευταίους έξι αιώνες. Στον πυρήνα αυτής της προσέγγισης βρίσκεται ο ρόλος της θάλασσας στην παγκόσμια ιστορία κατά τους μέσους, νέους και νεότερους χρόνους. ρόλος κεντρικός που εξετάζει την επιφάνεια της θάλασσας, το θαλάσσιο πλούτο, τις παράκτιες ζώνες κ.ά. Η επιφάνεια της θάλασσας ως χώρος διακίνησης περιλαμβάνει: το θαλάσσιο εμπόριο, τα λιμάνια, τη ναυτική εργασία, τα πλοία και τη ναυσιπλοΐα, τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις και τους θεσμούς της ναυτιλίας (ασφάλειες, νηογνώμονες, Βαλτικό Κέντρο κλπ.). Η επιφάνεια της θάλασσας εξετάζεται σε σχέση με τη χρήση της για την εξασφάλιση ισχύος (ναυτική δύναμη και στρατηγική), σε σχέση με τον κούρσο και την πειρατεία, καθώς σε ό,τι αφορά τις τεχνολογικές καινοτομίες.

Στο Συνέδριο έγιναν  σημαντικές ανακοινώσεις και για την ελληνική και ξένη αλιεία, καθώς και για την εκμετάλλευση του θαλάσσιου υπεδάφους. Στο θαλάσσιο περιβάλλον εξετάζονται τα επιστημονικά πεδία της ωκεανογραφίας και της μετεωρολογίας, όπως αυτά έχουν επηρεαστεί από τις εκάστοτε κυβερνητικές επιλογές, καθώς και οι επιστήμες της θάλασσας, πάντοτε μέσα από την ιστορική προοπτική. Στις παράκτιες ζώνες η αλληλεπίδραση της θάλασσας με την ξηρά εντοπίζεται στην ανάπτυξη των πόλεων-λιμανιών, σε σχέση με την ενδοχώρα, καθώς και η διαμόρφωση των νησιωτικών και παραθαλάσσιων κοινοτήτων. Επίσης, η θάλασσα και οι ακτές εξετάζονται ως χώρος αναψυχής, ψυχαγωγίας, περιήγησης και αθλοπαιδιών.

Τέλος, εξετάζεται η πρόσληψη της θάλασσας ως πηγή έμπνευσης για τη λογοτεχνία, τις εικαστικές τέχνες και τη μουσική, καθώς και ως όρος διαμόρφωσης της εθνικής ταυτότητας.