Για τον θάνατο του Σπύρου Ασδραχά

Αγγελτήριο θανάτου του Σπύρου Ι. Ασδραχά

Πέθανε χθες, 11 Δεκεμβρίου του 2017, ο Επτανήσιος ιστορικός Σπύρος Ι. Ασδραχάς.

Λευκαδίτικης καταγωγής,  είχε γεννηθεί το 1933 στην Κεφαλονιά. Ήταν  παντρεμένος με την Αικατερίνη Ασδραχά, διακεκριμένη βυζαντινολόγο.

Διακεκριμένος ιστορικός, υπήρξε από τους ανανεωτές της ιστορικής επιστήμης στη μεταπολεμική Ελλάδα. Διακρίθηκε ιδιαιτέρως ως σχολιαστής των Απομημονευμάτων του Στρατηγού Μακρυγιάννη, ως ιστορικός της οικονομικής ιστορίας της Μονής του Αγ. Ιωάννη της Πάτμου, του φεουδαλισμού στην Κέρκυρα, του οικονομικού και του κοινωνικού βίου της Τουρκοκρατίας και της Ενετοκρατίας, ως σχολιαστής και εκδότης της «Ιστορίας της Ιόνιας Ακαδημίας» του Γεωργίου Ιακωβάτου-Τυπάλδου, της οικονομίας εν γένει και μάλιστα της οικονομικής δομής των Βαλκανικών χωρών και της ελληνικής οικονομικής ιστορίας από τον 14^ο έως τον 19^ο αιώνα. Ενδιαφέρθηκε ιδιαιτέρως για την τοπική ιστορία των Επτανήσων και της Ακαρνανίας καθώς και για την ιστορία των «αφανών». Οι αυτοτελείς μελέτες του καθώς και τα άρθρα του σε επιστημονικά περιοδικά, όλες και όλα διακρινόμενα από τη ξεχωριστή του γλωσσική ευαισθησία,  συνιστούν μια παρακαταθήκη για τον νεοελληνικό πολιτισμό.

Αρθρογράφησε συχνά σε έντυπα του καθημερινού (εφημ. «Η Αυγή», «Η Καθημερινή») και του περιοδικού τύπου («Αντί», «Πολίτης»), παίρνοντας μέρος στις συζητήσεις για τα μεγάλα κατά καιρούς προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. Διακρίθηκε για το ήθος του και την απαράμιλλη ευγένειά του, ενώ έχαιρε του γενικού σεβασμού, όπως μαρτυρεί η συνεργασία του με διαδοχικές κυβερνήσεις σε θέματα παιδείας και επιστημονικής έρευνας.

Σπούδασε στη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, και εργάστηκε αρχικά ως ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στην Αθήνα, ως συνεργάτης του Κ. Θ. Δημαρά. Στη συνέχεια υπήρξε διαδοχικά ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας, καθηγητής στην École pratique des hautes études (στην έδρα του Ν. Σβορώνου) στο Παρίσι, καθηγητής στην Σορβόννη (Πανεπιστήμιο Παρισίων Ι) και στην École des hautes études en sciences sociales, επίσης στο Παρίσι. Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού  Ιδρύματος Ερευνών, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, όπου διεύθυνε το πρόγραμμα κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας. Συνιδρυτής του περιοδικού «Τα Ιστορικά», με τους Φίλιππο Ηλιού, Βασίλη Παναγιωτόπουλο και Γιώργο Ραγιά. Επιστημονικός συνεργάτης του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας αρχικά, και του Ιστορικού Αρχείου της Εμπορικής Τράπεζας αργότερα. Αντιπρόεδρος της πρώτης Διοικούσας Επιτροπής του Ιονίου Πανεπιστημίου, υπήρξε ο σχεδιαστής του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, και ήταν από τους εμπνευστές του Τμήματος Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας.  Από τους ιδρυτές των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), των οποίων υπήρξε και πρόεδρος επί σειρά θητειών.

Διεύθυνε πολυάριθμες ιστορικές διατριβές και πολυάριθμα μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης, διαμορφώνοντας μια ολόκληρη γενεά μαθητών και αφήνοντας μια πλούσια κληρονομία ιδεών, ενώ παρακολούθησε μεγάλο μέρος από τις εκδόσεις του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας, οι οποίες και αποτελούν αναφορά στις νεοελληνικές ιστορικές σπουδές.

Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο αποχαιρετά στο πρόσωπό του έναν από τους ξεχωριστούς ιδρυτές του.

Συλλυπητήρια για τον θάνατο του Σπύρου Ασδραχά

Εκφράζουμε τη βαθιά μας οδύνη για την απώλεια του Σπύρου Ασδραχά, που αποτέλεσε εμβληματική μορφή στην ελληνική ιστοριογραφία και συνέβαλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση της ακαδημαϊκής φυσιογνωμίας του Τμήματός μας.

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας

Βάιος Βαϊόπουλος, Αναπλ. Καθηγητής

Ψήφισμα του Τμήματος Ιστορίας για την απώλεια του ιστορικού Σπύρου Ασδραχά

Ο Σπύρος Ασδραχάς, επίτιμος πρόεδρος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), συνιδρυτής (μαζί με τους Φίλιππο Ηλιού και Βασίλη Παναγιωτόπουλο) του περιοδικού Τα Ιστορικά, καθηγητής στην École Pratique des Hautes Études (1974-1984) και την École des Hautes Études en Sciences Sociales (1986-1988), καθώς και στα Πανεπιστήμια Paris IV (1976-1977), Paris I, Panthéon-Sorbonne (1982-1998), διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του ΕΙΕ (1988-2003), δημιούργησε δική του σχολή σκέψης και ανανέωσε την ελληνική ιστοριογραφία, ιδίως την οικονομική και κοινωνική ιστορία, εμπλουτίζοντάς την με τα μεθοδολογικά και θεωρητικά ζητήματα που ανέδειξε η γαλλική ιστοριογραφική σχολή και το περιοδικό Annales. Σφράγισε με τον επιστημονικό λόγο του και άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στη μελέτη της ιστορίας.

Το ύφος και το πνεύμα τού καινοτόμου, για την εποχή της ίδρυσης του Πανεπιστημίου μας, προγράμματος σπουδών του Τμήματος Ιστορίας οφείλεται εν πολλοίς στην έμπνευση και καθοδήγησή του.

Το Τμήμα μας εκφράζει οδύνη για την απώλειά του και αποτίει βαθύ σεβασμό στη μνήμη του.