Έρευνα επιφανείας

Η αρχαιολογική έρευνα επιφανείας, που προηγήθηκε της ανασκαφής, διεξήχθη στο πλαίσιο του προγράμματος «Διαχρονικοί Νησιωτικοί Πολιτισμοί: Η περίπτωση της Θηρασίας» και προσδιόρισε μέσα από μια διαχρονική οπτική τους βασικούς άξονες της οικιστικής ιστορίας της Θηρασίας.

Στα νέα στοιχεία της έρευνας περιλαμβάνεται ο εντοπισμός του προϊστορικού οικισμού στη θέση Μονής Κοίμησης, στο νοτιοανατολικό άκρο του νησιού, η διερεύνηση του αρχαίου κέντρου κατοίκησης στον λόφο του Προφήτη Ηλία, στο φρύδι της καλντέρας, στο νοτιοανατολικό τμήμα της Θηρασίας, η καταγραφή της διασποράς αγροικιών και νεκροταφείων από τα αρχαϊκά χρόνια έως και τον 6ο αι. μ.Χ., ο εντοπισμός ελληνιστικού πύργου στη θέση Χριστός, στη δυτική πεδινή ζώνη, καθώς και η διερεύνηση του σχήματος κατοίκησης στα Πρωτοβυζαντινά χρόνια, με τον εντοπισμό οικισμού του 7ου-10ου αι. μ.Χ. στη θέση Κάστρο, στις απόκρημνες πλαγιές της καλδέρας, στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού.

Μελετήθηκε, επίσης, η διασπορά υλικού των Μεσοβυζαντινών χρόνων, που υποδηλώνει την ανάκαμψη της υπαίθρου την περίοδο αυτή. Στους Νεότερους χρόνους επικρατεί ένα διάσπαρτο σχήμα υπόσκαφων μικροοικισμών, πριν τη συγκέντρωση εκ νέου σε πυρηνικούς οικισμούς κατά τον 20ό αι.

Τα πρώτα πορίσματα της έρευνας αυτής δημοσιεύτηκαν στο έργο: Κ. Παλυβού – Ι. Τζαχίλη (επιμέλεια), Θηρασία Ι. Μια διαχρονική διαδρομή, εκδ. Τα Πράγματα, Αθήνα 2015.